Bệnh zona thần kinh là một bệnh nhiễm trùng khá phổ biến, kích hoạt lại vi rút thủy đậu cư trú trong hệ thần kinh. Nếu không được điều trị, nó có thể dẫn đến nhiều vấn đề khác nhau, trong đó phổ biến nhất là biến chứng. Vậy cách chữa bệnh zona thần kinh biến chứng là gì? Cùng đọc ngay chia sẻ dưới đây của phòng khám chuyên khoa da liễu Maia&Maia.
1. Zona thần kinh biến chứng là gì?
Zona thần kinh hay còn gọi là giời leo, là bệnh do virus Varicella zoster gây ra. Mặc dù do virus gây ra nhưng bệnh zona không liên quan đến cơ chế lây nhiễm thông thường. Tác nhân gây bệnh zona khu trú trong cơ thể, cụ thể là ở hệ thần kinh, khi gặp điều kiện thuận lợi như hệ miễn dịch suy giảm, nó sẽ hoạt động trở lại và gây ra các triệu chứng.
Virus gây bệnh zona cũng chính là tác nhân gây bệnh thủy đậu, chỉ khác là bệnh zona tái phát nhiều lần trong đời và không nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và thẩm mỹ.
Do liên quan đến hệ thần kinh nên Zona thường đi kèm với biến chứng thần kinh. Tình trạng này xảy ra ở người già hoặc bệnh nhân suy giảm miễn dịch. Biến chứng của bệnh zona thường xuất hiện ở các vị trí liền kề như vùng trán – quanh mắt – đầu, vùng cổ – vai – cánh tay, vùng liên sườn một bên cơ thể từ ngực vòng ra lưng hoặc từ hông xuống đùi. Đặc điểm của tổn thương do zona là theo đường đi của dây thần kinh và chỉ xuất hiện ở một bên cơ thể (hiếm gặp cả hai bên hoặc lan tỏa).
2. Triệu chứng của bệnh Zona thần kinh
Chẩn đoán bệnh zona phức tạp chủ yếu dựa vào triệu chứng lâm sàng với 2 giai đoạn. Khi khởi phát, người bệnh thường có những cảm giác khác thường trên một vùng da như nóng, rát, châm chích, tê và đau nhất là về đêm và kéo dài từ 1 đến 5 ngày. Sau đó, trên vùng da này xuất hiện các tổn thương là những mảng đỏ, hơi sưng, đường kính vài cm và có gờ cao hơn bề mặt da. Chúng xếp dọc theo vùng phân bố thần kinh, sau đó dần dần hợp lại thành dải hoặc vệt. Ở giai đoạn này, bệnh nhân cũng có các triệu chứng toàn thân như đau đầu, sợ ánh sáng và dễ cáu gắt.
Giai đoạn toàn phát xảy ra sau vài ngày với sự xuất hiện của các vết bệnh mụn nước hoặc bọng nước, tụ lại như chùm nho trên nền đỏ, thường ở một bên cơ thể. Lúc đầu mụn nước căng, dịch trong, dần dần đục, chứa mủ và vỡ đóng vảy tiết.
3. Cách chữa bệnh Zona thần kinh biến chứng
Các cách chữa bệnh Zona thần kinh biến chứng cần được thực hiện sớm nhằm mục đích:
- Chống bội nhiễm từ những tổn thương trên da
- Phòng ngừa chứng đau sau Zona thần kinh
- Tiêu diệt virus gây bệnh
- Phòng tránh các biến chứng nặng
Ngoài việc dùng thuốc kháng virus như acyclovir với liều 4g/ngày trong 7-10 ngày ở thời kỳ tiền triệu chứng hoặc ít nhất 72 giờ sau khi xuất hiện mụn nước trên da, bệnh nhân cần được điều trị thêm Interferon để điều trị zona nặng.
Ngoài ra, người bệnh nên được giảm đau từng bước hoặc dùng thuốc giảm đau thần kinh, kết hợp với các biện pháp vật lý trị liệu, phục hồi chức năng như dùng tia tử ngoại, sóng ngắn, laser … lên vùng bị thương để chống viêm nhiễm, giảm đau, làm vết thương mau khô và mau lành.
Đối với những bệnh nhân bị đau do zona nghiêm trọng và không đáp ứng với các phương pháp điều trị thông thường, bác sĩ sẽ kê đơn các loại thuốc sau:
- Kem capsaicin
- Thuốc chống trầm cảm 3 vòng như Amitriptylin,…
- Thuốc gây tê dạng kem, gel, dạng thuốc xịt hoặc miếng dán, như Lidocaine,…
- Corticosteroid dạng tiêm
- Các loại thuốc tê tại chỗ
Một số cách điều trị bệnh zona không dùng thuốc bao gồm các phương pháp vật lý trị liệu như sóng ngắn, hồng ngoại, xung điện, điện phân, laser, từ trường,…. Ưu điểm của các biện pháp này giúp giảm đau, chống viêm nhanh chóng theo cơ chế nội sinh bền vững, lâu dài. Từ đó bảo vệ các đầu dây thần kinh nên hiệu quả giảm đau cao hơn. Đặc biệt, khi áp dụng cách chữa bệnh zona bằng vật lý trị liệu sẽ giúp người bệnh tránh được những tác dụng phụ do thuốc giảm đau gây ra.
4. Chăm sóc bệnh nhân biến chứng zona thần kinh
Chế độ chăm sóc đúng cách sẽ hỗ trợ bệnh nhân hồi phục nhanh chóng, hạn chế biến chứng, đặc biệt giảm nguy cơ hình thành gây mất thẩm mỹ.
4.1. Chăm sóc da
Đặc điểm vùng da bị Zona rất nhạy cảm nên cần được chăm sóc và vệ sinh cẩn thận. Quá trình chăm sóc da bị Zona cần lưu ý những điểm sau:
- Dùng gạc sạch, mát đắp lên vùng da bị phồng rộp để giảm đau, ngứa
- Hạn chế tiếp xúc với nguồn nước bẩn, hóa chất độc hại hay thuốc bôi không rõ nguồn gốc
- Vệ sinh sạch sẽ vùng da bị tổn thương bằng dung dịch sát khuẩn, đồng thời chỉ dùng kem bôi theo chỉ định của bác sĩ
- Khi da hồi phục, bệnh nhân có thể sử dụng thêm các loại kem dưỡng ẩm hoặc chất làm lành vết thương để ngăn ngừa sẹo
4.2. Chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng
Người bệnh zona nên tăng cường bổ sung các chất dinh dưỡng như lysine (có nhiều trong sữa, cá, phô mai, thịt gà…), các vitamin nhóm B (như B6, B12), vitamin C và kẽm.
Ngoài ra, người bệnh cũng nên hạn chế một số loại thực phẩm có thể khiến vết thương lâu lành, dễ bị nhiễm trùng và hình thành sẹo xấu như dầu mỡ, đồ uống có cồn (bia, rượu), ngũ cốc tinh chế, các loại hạt, chocolate hay mầm lúa mì…
Trên đây là cách chữa bệnh zona thần kinh biến chứng. Để đặt lịch khám tại phòng khám chuyên khoa da liễu Maia&Maia, vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch khám trực tiếp tại 21 Hoàng Cầu – Đống Đa – Hà Nội.
